Biorąc pod uwagę politykę zwiększania lesistości, należy się spodziewać, że powierzchnia lasów niepaństwowych będzie rosła i w niedalekiej przyszłości może stanowić 20 proc. ogólnej powierzchni leśnej kraju.

Obowiązki i prawa właścicieli lasów wynikają z postanowień ustawy o lasach. Gospodarowanie w lasach prywatnych jest prowadzone przez właścicieli według uproszczonego planu urządzenia lasu lub decyzji starosty wydanej na podstawie inwentaryzacji stanu lasów. Dokumenty te określają także wielkość dopuszczalnego pozyskania drewna na danym terenie. Nadzór nad prowadzoną gospodarką leśną
w lasach prywatnych sprawuje starosta. Co istotne, właściciel lasu prywatnego może zgodnie z prawem zakazać wstępu na jego teren, oznaczając go odpowiednimi tablicami. Z uprawnienia tego właściciele lasów z reguły nie korzystają.

Ponad 70 proc. starostw powierza prowadzenie nadzoru nad gospodarką leśną
w lasach prywatnych leśnikom z Lasów Państwowych. Szczegóły tego nadzoru określa porozumienie zawierane pomiędzy starostą a właściwym nadleśniczym, publikowane w Dzienniku Urzędowym Wojewody. Zgodnie z przepisami ustawy o lasach Lasy Państwowe zobowiązane są służyć radą i pomocą prywatnym właścicielom lasów w prowadzeniu gospodarki leśnej.

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej leśnicy włączyli się w udzielanie pomocy prywatnym właścicielom lasów oraz gruntów przeznaczonych do zalesienia. 
W szczególności dotyczy to sporządzania planów zalesienia gruntów przy ubieganiu się o pomoc finansową w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) oraz potwierdzania wykonania tego zalesienia. Ponadto leśnicy inicjują objęcie właścicieli lasów prywatnych pomocą finansową w przypadku wystąpienia huraganów, powodzi czy innych klęsk. Działania te również prowadzone są w ramach PROW. Leśnicy wspierają również właścicieli lasów prywatnych swoją wiedzą i doświadczeniem, aby poprawić gospodarowanie w całych lasach. Służą temu m.in. materiały – fachowe poradniki i filmy.

Dużym problemem prowadzenia działań gospodarczych i ochronnych na terenie lasów prywatnych jest nadmierne rozdrobnienie działek leśnych oraz brak zorganizowania ich właścicieli. Utrudnia to zwłaszcza czynności z ochrony lasu. Dla organizmów zagrażających lasom granice własności nie stanowią żadnej przeszkody. Prowadzenie działań ochronnych jedynie po stronie Lasów Państwowych lub z niewielkim udziałem lasów prywatnych jest nieskuteczne. Podobnie rzecz ma się również z ochroną przeciwpożarową czy kradzieżami drewna.

Nadzór nad lasami niepaństwowymi w Nadleśnictwie Skrwilno od roku 1991 sprawują starostowie powiatowi. W roku 1993 – po spisaniu odpowiednich porozumień - nadzór nad tymi lasami starostowie powiatów Lipno i Rypin przekazali Nadleśniczemu Nadleśnictwa Skrwilno. Do pracy w tych lasach było oddelegowanych 2 leśniczych. W ramach tych porozumień Nadleśnictwo Skrwilno :

- doradzało prywatnym właścicielom jak prowadzić gospodarkę leśną,

- udostępniało sadzonki drzew i krzewów,

- wykonywało, w miarę potrzeb, na koszt nadleśnictwa, zabiegi zwalczające i ochronne w lasach prywatnych, jeśli wystąpiły tam organizmy szkodliwe zagrażające trwałości tych lasów,

- organizowało wykonanie zadań gospodarczych w lesie (w tym sprzedaż drewna) na podstawie umowy z właścicielem lasu,

- brało udział w wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasów,

- sporządzało plany zalesień prywatnych gruntów rolnych,

- organizowało działania z ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej,

- oceniało sporządzane na zlecenie starostów uproszczone plany urządzania lasów

niepaństwowych.